Integraal samenwerken in de jeugdhulp
Integraal samenwerken is belangrijk voor gezinnen waarin op meerdere gebieden problemen spelen. Hoe organiseer je dat?
Kinderen en gezinnen met meervoudige en complexe problemen, waaronder LVB, hebben baat bij integrale gezinshulp vanuit meerdere specialismen, zoals jeugd- en opvoedhulp, jeugd-ggz, jeugd-LVB, verslavingszorg en speciaal onderwijs, huisarts en (sociale) wijkteams samen. Professionals uit al deze organisaties voegen hun expertise (tijdelijk) toe aan die van het gezin zelf.
Integrale gezinshulp richt zich daarmee op meerdere leefgebieden van een jeugdige, zoals school, sport, wonen, thuis/ouders en sociale netwerk. De deskundigheid vanuit verschillende sectoren komt samen en slaat een brug tussen generalistische en specialistische jeugdhulp. Het kan soms zoeken zijn naar de vorm van samenwerken waarbij de best mogelijke zorg wordt geboden.
Integrale gezinshulp & een LVB
Jongeren en volwassenen met een LVB lopen meer risico op het ontwikkelen van problemen, zoals financiële problemen, psychische problematiek, verslaving of crimineel gedrag als slachtoffer en/of dader.
Omdat een LVB kwetsbaarder maakt voor deze risico’s ontstaat er sneller complexe problematiek. Reguliere hulp sluit dan vaak niet of onvoldoende aan. Door de achterstand die mensen met een LVB hebben op sociaal, maatschappelijk, emotioneel en cognitief gebied en het risico op overvraging. Vaak is er daarom sprake van verschillende hulpverleners en een combinatie van specialismen.
Integraal samenwerken, hoe doe je dat?
Door samenhang
Met integrale gezinshulp gaan professionals vanuit verschillende specialismen samen met het liefst het hele gezin op zoek gaan passende oplossingen. Als de deskundigheid vanuit verschillende expertises en organisaties optimaal benut wordt is er samenhang. Hierin laat je als professional het gezin niet los, maar voeg je expertises toe. Gedeelde verantwoordelijkheid, een gezamenlijke visie en gezamenlijk afspraken zijn hierin een belangrijke fundering.
Direct naar
Waar vind je als professional informatie en ondersteuning?
Gedeelde verantwoordelijkheid, een gezamenlijke visie en gezamenlijke afspraken. Hoe pak je dat aan?
1 gezin, 1 plan
Samen met het gezin uitwerken van het principe ‘één gezin, één plan’ zorgt voor samenhangende hulp. Meer informatie vind je hier
Dossier integrale gezinshulp
In het dossier integrale gezinshulp op de site van het Nederlands Jeugdinstituut, met bijdrage van het kenniscentrum, vind je veel kennis over integrale gezinshulp, niet alleen voor professionals en beleidmakers, maar ook voor ouders en jongeren.
Integraal werken in de wijk – IWW
Op de website Integraal Werken in de Wijk bundelen 6 organisaties hun krachten. In samenwerking met de praktijk delen ze inzichten, inspiratie en kennis in publicaties en bijeenkomsten.
Deze factoren werken bij integraal samenwerken
- Aansluiten op de probleembeleving van de inwoner of het huishouden. Behoeften en wensen zijn vertrekpunt voor het vaststellen van de doelen en het maken van een plan van aanpak. De inwoner bepaalt in principe de stip aan de horizon (de gewenste situatie). Het stellen van doelen is alleen zinvol, wanneer het huishouden vindt dat dit de juiste doelen zijn om de gewenste situatie te bereiken. De professional helpt hierin te prioriteren. (zie ook: Basishouding van de integraal werkende professional)
- De regisserende professional beschikt over een brede basiskennis op alle leefgebieden en generieke competenties om met de inwoner in gesprek te gaan, breed uit te vragen en te signaleren.
- De regisserende professional is als een spin in het web en betrekt tijdig andere professionals en vrijwilligers en zorgt voor afstemming en samenhang in de geboden zorg en ondersteuning.
- Professionals bespreken met elkaar welke patronen of terugkerende thema’s zij zien bij meervoudige problematiek. (Zie ook: Zicht op veelvoorkomende problematiek). Zij maken dit aanhangig bij het management van hun organisatie en/of de gemeente (hetgeen mogelijk tot bijstellingen in de opdracht leidt).
- Professionals kunnen rekening houden met privacywetgeving en toch integraal over de domeinen heen werken, zie het artikel Gegevensverwerking in het sociaal domein (van Xanten & Alderliefste, 2021).
In Kennissynthese ‘Krachten Bundelen bij Wijkgericht Werken’ lees je hier alles over.
Overzichtelijk schema's van belemmerende en bevorderende factoren die een rol spelen bij het integraal werken met kwetsbare gezinnen. Wat werkt er wel en niet bij de steun aan deze gezinnen volgens ouders en professionals?
Wat werkt wel en niet bij integrale hulp aan gezinnen? Hoe pakken andere organisaties het aan? En hoe werkt leiderschap bij integraal werken? Bekijk op deze infographic projecten, initiatieven en ontwikkelingen op dit gebied.
Samenwerken aan de weg naar het líefst thuis
Zo thuis mogelijk opgroeien. Dat vraagt om meer trauma-geïnformeerde systeemhulp, bij voorkeur (intensief) ambulant. Deze tool helpt het gesprek aan te gaan over de obstakels die professionals hierbij in de praktijk tegenkomen.
Uitwisselen, verbinden, leren
Integraal werken in de praktijk kan lastig zijn door bijvoorbeeld verschillende organisatieculturen, andere verwachtingen en te weinig tijd om te reflecteren. Uitwisselen met anderen over wat werkt, inspiratie opdoen en elkaar helpen draagt bij aan het ontwikkelen van integrale jeugdhulp.
Uit je bubbel
Verbinden en samenwerken in de jeugdhulp
In de waan van de dag is het moeilijk om verder te kijken dan je eigen directe bubbel. Dit project biedt je de kans om uit je bubbel te stappen, te reflecteren op je overtuigingen, te ervaren hoe belangrijk en leuk het is om op zoek te gaan naar het perspectief van de ander. In 2024 organiseren we een event waar je veel inspiratie en kennis kunt opdoen.
Lees hier meer over dit project en de voorganger Gluren bij de buren en meld je aan voor onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.
Platform vakmanschap
Stel vragen aan andere professionals op het platform Vakmanschap van het Nederlands Jeugdinstituut. Om goede ondersteuning of hulp aan jeugd en ouders te bieden, werk je aan vakmanschap en professionalisering. Leren doen we dagelijks op de werkvloer, in interactie met kinderen, ouders en jongeren en samen met collega’s. Daar omheen zijn tal van initiatieven en organisaties actief om het leren te ondersteunen. Het Platform Vakmanschap brengt verbinding tussen al die initiatieven. En dan met name rond die opgaven die er op de werkvloer, voor ouders, kinderen en professionals toe doen.
Hier geven onder andere ons kenniscentrum en het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie met het Nederlands Jeugdinstituut richting aan de verdere ontwikkeling van integrale gezinshulp.
