Wanneer er bij één of meerdere gezinsleden sprake is van een LVB, kan dit invloed hebben op de interactie in het gezin en de zelfredzaamheid. Vaak is er op enige manier ondersteuning nodig.
Het opvoeden van een kind met een LVB of het opgroeien in een gezin waarvan ouder(s) een LVB hebben kan uitdagend zijn. Er is vaak een vorm van hulp of ondersteuning nodig in deze gezinnen. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan opvoedondersteuning voor de ouders, individuele hulp voor één of meerdere gezinsleden, of hulp voor het hele gezin als systeem.
Op deze pagina gaan we in op verschillende aspecten van het gezinsleven en linken we naar pagina’s waar meer informatie staat voor professionals die werken met gezinnen waar één of meerdere gezinsleden (vermoedelijk) een LVB hebben.
Kinderen met een LVB hebben vergeleken met kinderen zonder deze beperking vaker ondersteuning nodig bij het opgroeien. Dit kan ondersteuning zijn bij gedragsproblemen of bij het opgroeien naar volwassenheid of op school.
Het verschilt per kind en per gezin welke ondersteuning nodig is. Zeker als er aanvullende psychische of gedragsproblemen zijn, is het voor passende hulpverlening van belang om goed te analyseren wat de oorzaak is van de problemen. Op de site van Academische Werkplaats Kajak kun je meer informatie vinden over jeugdigen met een LVB en bijkomende psychische problematiek. Meer informatie hierover is ook te vinden op de pagina LVB & meervoudige en complexe problemen in het gezin.
De hulpverlening is het meest effectief wanneer er aandacht is voor het hele gezinssysteem en eventuele kwetsbaarheden bij andere gezinsleden die van invloed kunnen zijn op het kind. Dat vraagt om integraal werken; met het gezin en alle professionals die bij het gezin betrokken zijn. Dat is niet altijd eenvoudig, op de pagina Integraal werken staan handvatten voor samenwerken rondom het gezin.
De meeste ouders met een licht verstandelijke beperking hebben hulp nodig bij de opvoeding van hun kinderen. Met de juiste ondersteuning lukt goed opvoeden dan voor een deel van deze ouders. Echter regelmatig is het evenwicht tussen draagkracht en draaglast van de ouders dusdanig verstoord dat welzijn en de ontwikkeling van het kind in het geding komt. Op de pagina Ouders met een LVB lees je hier meer over.
De gezinssituatie kan ook zo zijn dat kinderen zonder beperking opgroeien bij ouders met een LVB. Deze kinderen noemen we ‘kinderen van ouders met een verstandelijke beperking’, afgekort KOVB. Vaak blijven deze kinderen ongezien, omdat zij weinig vertellen over de thuissituatie, vaak zelf geen probleemgedrag vertonen of omdat de ouders niet bekend zijn in de hulpverlening.
Thuis kunnen zij het lastig hebben, omdat een vast dagritme, emotionele steun en interesse kunnen uitblijven vanuit de ouders. Ook nemen deze kinderen vaak zorgtaken op zich die niet bij hun leeftijd of rol in het gezin passen. In deze uitzending van de Publieke Tribune vertellen drie volwassen vrouwen hoe het was om op te groeien met ouders met een LVB of zwakbegaafdheid.
Ook voor kinderen met een LVB kan opgroeien bij ouders met deze beperking extra lastig zijn door het uitblijven van de ondersteuning die zij nodig hebben. De kans dat zij zelf op enig moment begeleiding buiten het gezin krijgen is echter wel groter.
Het Trimbos-instituut stelde samen met belangenorganisatie SIEN en een expertgroep, waar ons kenniscentrum deel van uitmaakt, het kennisdossier KOVB samen. Daar zijn informatie, tips en handige tools te vinden om de KOVB-groep te ondersteunen.
Een LVB maakt kwetsbaarder voor allerlei risico’s. Denk aan schooluitval en een grotere kans op psychische problemen, op de pagina risico’s lees je hier meer over.
Hierdoor heeft een LVB bij één of meer gezinsleden vaak invloed op verschillende maatschappelijke terreinen en is er een grotere kans dat er meervoudige problemen ontstaan die niet eenvoudig zijn aan te pakken. Op de pagina LVB & meervoudige en complexe problemen in het gezin lees je hier meer over.
Handreiking begeleiden van ouders met een licht verstandelijke beperking en multiproblematiek:
NVAVG, 2016: Handreiking Kinderwens en anticonceptie
Het kennisdossier Kind van ouders met een verstandelijke beperking op de website van het Trimbos instituut.
Praktische tools voor het effectief werken met iemand met een LVB
De antwoorden op vaak gestelde vragen vind je op deze pagina
Drie modules over het signaleren en ondersteunen van mensen met een LVB
Van e-learning tot handreiking en webinar, je vindt het hier
Iedere maand actuele kennis & nieuws over onze activiteiten in je mailbox?
